De Schrift leert ons dat alles Gods werk is. Of het nu gaat om verzoening of redding, het is Gods werk. Zelfs geloof is iets dat door God geschonken wordt. Veel gehoorde reacties hierop zijn die in de trant van: maar de bijbel spreekt toch ook over de verantwoordelijkheid van de mens? Of: wij zouden toch Jezus aannemen?
Al deze vragen komen neer op dezelfde vraag: wat is het aandeel van de mens in zijn redding?
Ongezonde woorden
Om te beginnen bij het begrip verantwoordelijkheid. Als God de mens verantwoordelijkheid zou toedichten, dan zouden er heel wat teksten moeten zijn die rechtstreeks over de verantwoordelijkheid van de mens spreken en die uitleggen wat die verantwoordelijkheid dan precies inhoudt. Een mens zou moeten weten waarvoor hij door Zijn Schepper verantwoordelijk wordt gehouden, toch?
Woorden als verantwoordelijk en verantwoordelijkheid, komen we in de bijbel echter niet tegen.
Het woord verantwoordelijkheid past dus niet binnen het patroon van gezonde woorden (2 Tim. 1:13). Het is een term die niet in de Schrift voorkomt. Ook is het een begrip dat voor tweeërlei uitleg vatbaar is. Volgens de woordenboeken is verantwoordelijkheid namelijk:
1. aansprakelijk zijn voor de goede afloop
2. de plicht om verantwoording af te leggen
Als we kijken naar betekenis 1: is een mens aansprakelijk voor de goede afloop? Gelukkig niet. We zien dagelijks in de krant wat de mens ervan maakt en ook de geschiedenis maakt duidelijk dat de mens niet in staat is iets tot een goed einde te brengen.
Als we betekenis 2 bezien, is dit natuurlijk wel van toepassing op de mens. Een mens zal rekenschap afleggen van zijn daden aan zijn Schepper (Rom. 14:12). Maar dit is natuurlijk iets heel anders dan aansprakelijk zijn voor de goede afloop.
Een mens is klei in de hand van de Pottenbakker (Rom. 9:20-21). Alles wat een mens is en bezit, is hij, omdat God hem zo gemaakt heeft. God is Degene die de mens gecreëerd heeft.
Wat God geeft, gaat niet buiten een mens om. Hij gebruikt mensen, maar het is en blijft 100% Zijn werk.
Spreuken 20
12 Het oor dat hoort en het oog dat ziet, de Heere heeft beide gemaakt.
Handelingen 17
25 en laat Zich ook niet van mensenhanden dienen, alsof Hij nog iets nodig had, daar Hij zelf aan allen leven en adem en alles geeft.
Gods oordelen
Als God de mens oordeelt, doet Hij dit niet, omdat Hij de mens verantwoordelijk stelt voor de goede afloop. Het evangelie is juist een goed bericht, omdat God het is die zorgt voor de goede afloop en daardoor deze goede afloop gegarandeerd is!
Als God de mens oordeelt, is dit altijd opvoedkundig. God heeft een doel en oordeel dient Zijn doel. God zet recht wat krom is. Dat kunnen pijnlijke ingrepen zijn, maar het is altijd opvoedkundig handelen vanuit Gods liefde om de mens te vormen.
God waarschuwt de mens en roept de mens op om zich te bezinnen (Hand. 17:30) en te geloven (Joh. 3:16, Rom. 10:9-11). Ongehoorzaamheid aan God heeft ook consequenties. God zal elk mens vergelden naar zijn daden (Rom. 2:6). De mens zal teruggegeven worden wat hij gedaan heeft. Alles wat verborgen was, zal aan het licht komen en de raadslagen van het hart zullen openbaar gemaakt worden (1 Kor. 4:5).
Maar dat doet niets af aan een gegarandeerd goede afloop voor elk mens en elk schepsel (Kol. 1:20) Opvoedkundig handelen past volledig in Zijn handelen uit liefde en Zijn weg naar dit grote plan.
God gaat elk mens tot de hartelijke erkenning brengen dat Hij God is en dat Jezus Christus, Heer is. Elk mens zal geloven!
Filippenzen 2
10 opdat in de naam van Jezus zich alle knie zou buigen van hen, die in de hemel en die op de aarde en die onder de aarde zijn,
11 en alle tong zou belijden: Jezus Christus is Here, tot eer van God, de Vader!
Israël
Het is dus God zelf die verklaart dat Hij de Pottenbakker is en wij de klei (Rom. 9:20-21). Hij gaat Zijn weg met bijvoorbeeld het volk Israël. Hij geeft hen ogen om niet te zien (Rom. 11:8), omdat het Zijn doel dient. De verwerping van Israël betekent namelijk de verzoening van de wereld (Rom. 11:15). Dat is Gods doel. Als we nu naar Israël kijken, zien we een ongelovig en verhard volk. Maar het is God die allen onder ongehoorzaamheid heeft besloten, met als doel: om Zich over allen te ontfermen (Rom. 11:32).
Opdat zou blijken dat ALLES Gods heerlijkheid is. ZIJN eer!
Romeinen 11:36
Want uit Hem en door Hem en tot Hem zijn alle dingen. Hem zij de heerlijkheid tot in de aionen.
Alles is Gods werk
De mens wordt opgeroepen God te erkennen en Zijn woord te aanvaarden. Degene die de verkondigers van Zijn woord zendt, is God (Rom .10:15). Degene die de mond heeft gemaakt, die spreekt, is God. Degene die het oor heeft gemaakt dat hoort, is God (Spr. 20:12).
Ook wanneer een mens gelooft, is hem dat door God gegeven (Ef. 2:8, Fil. 1:29).
De gelovige wordt opgeroepen om vast te staan (Gal. 5:1) en standvastig te zijn (1 Kor. 15:58),
En als wij uit geloof leven en vaststaan in het evangelie, is het God die het willen en het werken bewerkt (Fil. 2:13). Alles is dus uit, door en tot Hem! (Rom. 11:36). Alles is Zijn werk!
Geloof is juist onderkennen dat alles uit God is, dat alles Zijn werk, Zijn prestatie is.
Efeze 2
10 Want wij Zijn maaksel, geschapen in Christus Jezus tot goede werken, welke God voorbereid heeft, opdat wij in dezelfde zouden wandelen.
1 Korinthe 1
29 opdat geen vlees zou roemen voor God.
30 Maar uit Hem is het, dat gij in Christus Jezus zijt, die ons van God is geworden: wijsheid, rechtvaardigheid, heiliging en verlossing.
31 Opdat het zij, gelijk geschreven staat: wie roemt, roeme in de Here.