Een aantal jaren geleden (2018) heb ik een serie blogs geschreven over het huwelijk. Weer wat jaren later (2022) zijn deze blogs gebundeld en in een brochure over het huwelijk opgenomen. Het is hoe dan ook een voorwaarde voor bijbelstudie om alles te toetsen wat wij lezen en horen. En zo nu en dan, voor zover dat mogelijk is, lees ik ook nog wel eens door wat ik zelf geschreven heb. Vooral bij gevoelige onderwerpen als het huwelijk, echtscheiding en hertrouwen, waarbij ik zelf ook een en ander heb meegemaakt, is het goed om na een tijdje afstand genomen te hebben van een onderwerp, er nog eens met ‘een frisse blik’ naar te kijken.
Dat heb ik de laatste tijd gedaan met de brochure over het huwelijk. En ik meen iets ontdekt te hebben, dat ik eerder over het hoofd heb gezien. Via deze weg wil ik dat delen.
huwelijk tussen gelovigen
Als het gaat om een huwelijk tussen gelovigen, dan is Paulus duidelijk.
1 Korinthe 7
10 En aan degenen, die getrouwd zijn, geef ik opdracht (niet ik, maar de Heer): dat een vrouw niet van haar man gescheiden zou worden.
passief
Gescheiden worden staat hier in een passieve vorm, wat betekent dat het niet uitmaakt wie hierin het initiatief zou nemen. Een scheiding zou bij een huwelijk tussen gelovigen geen optie zijn. Je bent één in het lichaam van Christus, wat zou je dan kunnen verhinderen om één te zijn en te blijven binnen het huwelijk?
11 Maar in het geval dat zij gescheiden zal worden, laat haar ongehuwd blijven, of laat haar verzoend worden met de man. En de man zou de vrouw niet verlaten.
verzoening
Ook hier staan de cursief gedrukte woorden in een passieve vorm en maakt het geen verschil wie het initiatief heeft genomen tot de scheiding. Als er dan toch sprake is van een scheiding, dan zouden de beide huwelijkspartners ongehuwd blijven. De reden daarvoor, staat er direct achter: of laat haar verzoend worden. De reden om ongehuwd te blijven, is om de mogelijkheid open te houden voor herstel (> verzoening) van het huwelijk.
huwelijk tussen gelovige en ongelovige
Maar nu het punt van gelovige die getrouwd is met een ongelovige. Daarbij zeg ik met nadruk dat het niet gaat over het trouwen met een ongelovige. Daarvan zegt Paulus:
2 Korinthe 6
14 Vorm geen ongelijk span met ongelovigen.
scheve verhoudingen
Een partnerschap zoals in het huwelijk, tussen een gelovige en ongelovige, is geen optie. Dit kunnen trouwens ook andere verhoudingen zijn, zoals het aangaan van een zakelijke partnerschap, maar dit terzijde. Paulus vergelijkt zo’n huwelijk met een ongelijk span. Een vergelijking van twee verschillende trekdieren die een last moeten dragen. Dat werkt niet en zo ontstaan beslist scheve verhoudingen.
getrouwd met een ongelovige
Maar wat als je met een ongelovige getrouwd bent? Wellicht is tijdens het huwelijk één van de huwelijkspartners een gelovige geworden of ben je toch zo’n ongelijk span aangegaan. Als de ongelovige instemt met het in stand houden van het huwelijk, zou de gelovige ook geen initiatief nemen om het huwelijk, ook al is het een ongelijk span, te beëindigen.
12 Maar tegen de overigen zeg ik (ik, niet de Heer): Indien een broeder een ongelovige vrouw heeft, en zij keurt goed om met hem te wonen, laat hij haar niet verlaten.
13 En een vrouw, die een ongelovige man heeft, en hij keurt goed om met haar te wonen, laat zij haar man niet verlaten.
14 Want de ongelovige man is geheiligd in zijn vrouw, en de ongelovige vrouw is geheiligd in de broeder. Anders dus, zijn jullie kinderen onrein, maar nu zijn zij heilig.
geheiligd
Wanneer er één gelovige in huis is, wordt het hele huis daardoor geheiligd. Er is er één die vertrouwt op God en Zijn woord kent en spreekt. Daardoor krijgen alle anderen een bevoorrechte, geheiligde positie. Niet de gelovige wordt ontheiligd door de ongelovige, maar het is precies andersom: de ongelovigen worden geheiligd in de gelovige. Dat is de kracht van het woord!
1 Korinthe 7
15 En indien de ongelovige scheidt, laat hem gescheiden worden.
-De broeder of zuster is in dit geval niet als slaaf gebonden.-
God heeft ons in vrede geroepen.
vrede
Als het zo is dat de ongelovige het initiatief neemt om te scheiden, zouden we ons als gelovige daarbij neerleggen. We kunnen de ander gewoon laten gaan, zonder daarin dwars te gaan liggen of er alles aan te doen om het huwelijk in stand te houden. Dat veroorzaakt alleen maar ruzie en gedoe en God heeft ons in vrede geroepen. Het is niet aan ons om die ander “te redden”. Niet voor het huwelijk, maar zeker ook niet als ongelovige. Dat laten we aan de Heer over, zoals de Heer het aan een ieder toedeelt (7:17).
niet meer gebonden
Het punt dat ik voorheen anders zag, was wat ik in vers 15 in een tussenzin heb weergegeven. Dat betrok ik in de eerder genoemde brochure ook op het in stand houden van het huwelijk. Bij nader inzien, zie ik dat nu anders.
Als de ongelovige wil scheiden, kunnen wij als gelovigen ons daarbij neerleggen. Wij zijn in dat geval niet als slaaf gebonden. Het woord als slaaf gebonden is in het Grieks één woord (dedoulōtai). Het duidt op de sterke verbondenheid die een slaaf heeft ten opzichte van een ander. Een slaaf is een lijfeigene. In het huwelijk behoor je die ander ook toe (1 Kor.7:2). Die eenheid wordt door Paulus zo sterk beschreven, omdat een huwelijk een uitbeelding is van de eenheid van Christus en Zijn lichaam (Ef.5:32). Je bent dus aan die ander als slaaf gebonden alsof jullie één lichaam zijn (Ef.5:28)
vrij
Wanneer de ongelovige scheidt, is de gelovige niet meer als slaaf gebonden. Hij of zij is dan vrij om te gaan en ook hoeft de deur niet te worden open gehouden voor herstel van het huwelijk. Waaruit meteen logischerwijze volgt dat als iemand weer vrij is, diegene ook vrij is om weer een huwelijk aan te gaan, oftewel: om te hertrouwen. Zou het in die situatie ook niet onlogisch zijn om het huwelijk met de ongelovige partner weer te herstellen? Men gaat dan immers alsnog een ongelijk span aan.