oordeel en gericht (5): nieuwe testament

Met de Hebreeuwse boeken (het oude testament) hebben we het overgrote deel van de Schrift onderzocht op dit onderwerp. Hierin is geen spoor te ontdekken van een altijddurend oordeel, zoals dit in de christelijke theologie alom geleerd wordt. Integendeel: wanneer God oordeelt, zet Hij recht en brengt terecht. Dit kunnen pijnlijke ingrepen zijn, maar het is altijd gericht op het welzijn van degene die het ondergaat. Zoals een arts pijnlijke ingrepen doet, maar ze zijn altijd toegelegd op de gezondheid en het herstel van de patiënt.

overzicht
Ook het Grieks waarin het nieuwe testament (NT) is geschreven, kent een aantal woorden die vertaald zijn met oordeel, gericht, rechter, enz.

G2917   krima                    27 keer
G2919   krino                     114 keer
G2920   krisis                     47 keer
G2921   krispos                  2 keer
G2922   kriterion                3 keer
G2923   krites                    19 keer
G2924   kritikos                 1 keer

Dit zijn heel wat minder voorkomens dan in het oude testament, maar nog altijd 213 teksten. Ook hiervoor is van toepassing dat het ondoenlijk is om dit in enkele blogs systematisch en volledig uiteen te zetten. Ook met betrekking tot het NT geldt dat ik een aantal Schriftplaatsen voor het voetlicht wil brengen, zonder daarmee de intentie te hebben om volledig te zijn.

waarheid
Het begrip oordelen heeft in de bijbel een brede betekenis. Het is vergelijkbaar met het Nederlands. De genoemde Griekse woorden, worden vertaald met: oordelen, veroordelen, beslissen, aanklagen, rechten, beoordelen, rechtbanken, rechter, enz. Één ding hebben al deze begrippen gemeen: het is altijd gericht op het aan het licht brengen van de waarheid.

1 Korinthe 4
5 Zodat: oordeel (krino) niet iets vóór de bestemde tijd, totdat de Heer komt, die ook de verborgen dingen van de duisternis aan het licht zal brengen, en die de raadslagen van de harten openbaar zal maken. En dán zal de lof van God aan een ieder komen.

Deze wereld is in duisternis, de nacht. Wanneer de dag (van Christus, 1:8) aanbreekt (vgl.3:13), wordt alles openbaar. De waarheid komt aan het licht.

de onbekende God
In Handelingen 17 spreekt Paulus de Atheners aan. De stad was vol afgodsbeelden en tussen al die beelden stond een voetstuk, met het opschrift: aan een onbekende God. Paulus verkondigt hen de Ene God, die zij niet kenden. Aan het einde van zijn toespraak roept hij op tot bezinning:

Handelingen 17
30 God geeft, dan, met voorbijzien van de tijden van onwetendheid, nu opdracht aan alle mensen, overal, zich te bezinnen,
31 omdat Hij een dag stelt, waarop Hij de wereld in rechtvaardigheid zal oordelen (krino) door een man, die Hij bepaalt, geloof verschaffende aan allen, en Hem doet opstaan uit de doden.

God zal de wereld in rechtvaardigheid oordelen. Hij zet recht en doet recht aan Zijn woord. Elk mens zal de waarheid kennen en erkennen. Er staat dan ook: geloof verschaffende aan allen. Dat vind je in de gangbare vertalingen niet terug. Daar spreekt men van betrouwbaarheid verschaffen of zekerheid geven. Daarmee heeft men het weliswaar verzwakt, want er staat het woord  pistin dat geloof betekent. Maar ook al is het niet correct vertaald, toch klinkt in deze vertalingen door hoe het wel is. God kan immers pas bewijzen betrouwbaar te zijn aan allen en aan allen zekerheid te geven, door hen tot erkenning en geloof in Hem te brengen.

oordeel is evangelie
Één van de teksten in de Schrift die het meest haaks staat op wat er meestal geleerd wordt over Gods oordeel vinden we in de Romeinen brief. Paulus geeft daar een uiteenzetting over oordeel. Namelijk dat God een ieder zal vergelden (=betalen) naar zijn werken (2:6). Daar kom ik later nog op terug. Maar Paulus zegt aan het einde van zijn uiteenzetting:

Romeinen 2
16 in de dag dat God de verborgen dingen van de mensen zal oordelen (krino), in overeenstemming met mijn evangelie, door Jezus Christus.

Paulus spreekt over Gods oordeel en noemt dit evangelie (=goed bericht). Hoe kan dat? Dat is omdat God met Zijn oordeel het welzijn van Zijn schepselen op het oog heeft. Dat wat krom is zal gericht worden en rechtgezet. Dat wat verloren was, zal terecht komen bij de Eigenaar en Schepper. Dat is met recht een goed bericht!

God geeft al het oordeel aan de Zoon:

Johannes 5
22 Want ook de Vader oordeelt (krino) niemand, maar Hij heeft de gehele beoordeling (krisis) aan de Zoon gegeven.

Het is de Zoon, die God gaf uit liefde voor de wereld (Joh.3:16) aan wie Hij het oordeel heeft gegeven. De mens Christus Jezus, die zichzelf geeft tot een losprijs voor allen (1 Tim.2:6). Hij heeft dan ook allen op het oog.

Romeinen 11
33 o, de diepte van de rijkdom, en van de wijsheid, en van de kennis van God! hoe ondoorzoekelijk zijn zijn oordelen (krima),
en hoe onnaspeurlijk zijn zijn wegen!
34 want: wie kende het denken van de Heer? of: wie werd zijn adviseur?
35 of: wie geeft eerst aan Hem, en het zal aan hem terugbetaald worden?
36 want uit Hem en door Hem en tot Hem zijn alle dingen, aan Hem de heerlijkheid tot in de aeonen! Amen!