In de vorige blog hebben we in verband met de geestelijke gaven gekeken naar het Griekse woord pneumatikos. Dit woord wijst ons op de bron van de gaven: de geest. De oorsprong is bij allen hetzelfde: de geest van God die inwerkt in de gelovige. Maar de uitwerking van wat die geest in de gelovige doet, is bij iedereen verschillend en dat brengt ons bij een ander woord.
charismata
Het woord charismata wordt in onze vertalingen weergegeven met gaven of genadegaven. Het is afgeleid van het Griekse woord voor genade: charis, wat weer afgeleid is van chairo, dat vreugde of blijdschap betekent. In de vorige blog hebben we 1 Korinthe 12 bezien, omdat we daar het woord pneumatikos vinden. Ook het begrip charismata komen we daar tegen:
1 Korinthe 12
1 Nu, wat betreft de geestelijke [gaven] (Grieks: pneumatikos), broeders, wil ik niet dat jullie onwetend zijn.
(…)
4 Nu, er is verscheidenheid van genadegaven (Grieks: charismata), maar het is dezelfde geest…
genade
Genade verwijst naar alles wat onverdiend wordt gegeven, om niet en gratis. Het is dat wat vreugde geeft. Het daarvan afgeleide begrip charisma beschrijft de uitwerking of het resultaat van die genade. Je zou charisma kunnen omschrijven als het “genade’-effect” of “genade-uitwerking”. Het meervoud van charisma is charismata. Genade is de gave zelf, wat het voortbrengt, is charisma.
Romeinen 12
6 Wij hebben nu verscheidene genade-uitwerkingen (Grieks: charismata), in overeenstemming met de genade (Grieks: charis), die aan ons gegeven is: hetzij profetie – in overeenkomst van het geloof;
7 hetzij bediening – in de bediening; hetzij wie onderwijst – in de onderwijzing,
8 hetzij wie bemoedigt – in het bemoedigen; wie meedeelt – in vrijgevigheid; wie vooraan staat – in ijver; wie zich ontfermt – in blijmoedigheid.
verschillende charismata
In Romeinen 12 gaat het over gelovigen die verschillende charismata hebben. Een gelovige is iemand die Gods genade heeft leren kennen (Kol. 1:6) en daarin echte vreugde heeft ontdekt (Fil.4:4). Maar die genade en vreugde werkt in een ieder verschillend uit. Daarom spreekt Paulus van onderscheidende genade-uitwerkingen. De effecten zijn verschillend omdat die samenhangen met iemands persoonlijkheid en aanleg.
één Bron, diverse uitwerkingen
In de vorige blog noemde ik het voorbeeld van verschillende blaasinstrumenten. Het is dezelfde adem die in verscheidene instrumenten verschillende geluiden voortbrengt.
Of steek de stekker van een stofzuiger in het stopcontact, dan gaat hij stofzuigen. Doe hetzelfde bij een koffiezetapparaat, en hij gaat koffie zetten. En doe je het bij een wasdroger, dan hij begint te drogen. De krachtbron is hetzelfde, maar de uitwerking is telkens anders.
kort gezegd
Pneumatikos benadrukt de bron: het geestelijke karakter, dat het van de geest van God komt.
Charismata benadrukt de aard en het effect: het zijn onverdiende genade-uitwerkingen van God.