Genesis 38:8-10 verspild zaad

Nadat Juda voor zijn zoon Er een vrouw heeft gezocht, Thamar, sterft Er. Nu is het zoeken door een vader van een vrouw voor zijn zoon in onze tijd ongebruikelijk, maar wat hierna volgt is ons helemaal vreemd. Wat we vinden beschreven, werd later onder de wet geregeld als het zwagerhuwelijk of leviraatshuwelijk (Deut.25:5-10). Het houdt in dat wanneer een man sterft zonder een erfgenaam (zoon) na te laten, de broer van de overledene, nageslacht verwekt bij de vrouw van zijn broer. Het nageslacht kwam dan op naam van de gestorven broer (Deut.25:6). Vandaar: het zwagerhuwelijk. In dit licht moeten we natuurlijk ook het latere handelen van Thamar bezien. Juda deed haar onrecht aan, dus nam zij het heft in eigen hand.

Genesis 38
8 En Juda zegt tot Onan: Kom tot de vrouw van jouw broer, en verricht met haar het zwagerhuwelijk, en doe voor jouw broer zaad opstaan.
9 En Onan weet, dat het zaad niet voor hem is. En het is, wanneer hij tot de vrouw van zijn broer kwam, verspilde hij het op de aarde, om aan zijn broer geen zaad te geven.
10 En wat hij deed, is kwaad in de ogen van JAHWEH, en Hij doet ook hem sterven.

Onanie?
Deze Onan is beroemd geworden. Onanie staat namelijk voor masturbatie of zelfbevrediging. Dat is natuurlijk een misverstand, want dat is niet wat Onan hier doet. Zo zie je maar weer hoe slecht men de bijbel leest. Wat Onan doet, is een vorm van geboortebeperking. Toch is ook dat niet wat kwaad was in Gods ogen. Wat kwaad was in Gods ogen, was het motief van Onan waarom hij ‘zich terugtrok’. Hij wist dat als hij nageslacht zou verwekken, dit niet op zijn naam zou komen, maar op die van zijn broer. Dát was kwaad in de ogen van JAHWEH.

zaad
Ook in Onan kunnen we een gelijkenis zien met Christus. Natuurlijk ook weer: uitgezonderd zijn zonde (vgl. Hebr.4:15). In de eerste gelijkenis die Jezus vertelt in Mattheüs13 geeft Hij een illustratie van zichzelf als een zaaier die zaad zaait (Matth.13:1-9). De uitleg van deze gelijkenis vinden we een paar verzen verder (Matth.13:18-23). De zaaier is een beeld van Christus, die kwam en zaad zaaide. Zaad is een uitbeelding van het woord van God (1 Petr.1:23). De Heer kwam tot het land Israël en strooide zijn zaad op de aarde, of in het land. Het Hebreeuwse woord eretz wordt zowel met land als met aarde vertaald.

onvruchtbaar
Zoals bij de zaaier het merendeel van het zaad in onvruchtbare grond terecht kwam en verspild werd, zo verspilde Onan zijn zaad op de grond. En zo viel het woord van de Heer niet in goede aarde. Dit was dan ook de reden dat Hij al vroeg begint te spreken in gelijkenissen, zodat Zijn woorden verborgen zouden worden en men het niet meer kon begrijpen (Matth.13:13-14). Onan sterft, zoals de Zaaier uit Mattheüs 13 zou sterven, vanwege het ongeloof van het volk Israël. Ook via Onan kwam de belofte niet tot stand, maar vindt er een onderbreking plaats…