de ecclesia: mannelijk of vrouwelijk?

Sommige leren dat Paulus twee bedieningen had. Volgens deze visie richtte Paulus zich in de Handelingen periode tot Israël en ging vanaf Hand.28:28 redding naar de natiën. Het gevolg hiervan is dat we zijn brieven in tweeën moeten verdelen, namelijk in brieven geschreven “voor Hand.28:28” en brieven geschreven “ná Hand.28:28”, de zogenaamde gevangenisbrieven. Hoewel dit geen term is die in de Schrift voorkomt, spreekt de naam voor zich: geschreven door Paulus, terwijl hij in gevangenschap was.

Alleen deze laatste brieven zijn dan rechtstreeks aan en over de ecclesia (>gemeente) geschreven en dus aan ons, gericht, zo is het idee. Zijn eerdere brieven zijn volgens deze visie gericht aan een ander Lichaam, een gemeente uit de Joden.

mannelijk – vrouwelijk
Één van de redenen die men hiervoor aanvoert, is dat Paulus in een vroege brief, namelijk 2 Korinthe, spreekt over een gemeente (Grieks: ecclesia) die vrouwelijk is en in Ef.4:13 beschrijft Paulus de ecclesia als een volwassen man. Dat kan dus niet over dezelfde ecclesia gaan, zo redeneert men.

2 Korinthe 11
2 Want met een ijver Gods waak ik over u, want ik heb u verbonden aan een man om u als een reine maagd voor Christus te stellen.

Maar in 2 Korinthe 11 leert Paulus hetzelfde over de ecclesia als hij doet in Efeze 5. En Efeze is een late brief van Paulus. Paulus stelt ook in Efeze 5 de ecclesia als vrouwelijk ten opzichte van Christus. Hij zegt:

Efeze 5
25 De mannen, heb de vrouwen lief, zoals Christus de ecclesia liefheeft en Zichzelf overgeeft voor haar,
26 opdat Hij haar zou heiligen, reinigend door het bad van het water in het Woord,
27 opdat Hij deze voor Zichzelf zou presenteren, een heerlijke ecclesia, geen vlek of rimpel of iets van zulke dingen hebbend, maar dat zij heilig en vlekkeloos mag zijn.

rangorde en volgorde
Het punt is dat de ecclesia, het lichaam van Christus, mannelijk kán zijn. Zoals bijvoorbeeld in Ef.4:13, maar daar staat het mannelijke (de volwassen man) in verhouding tot het kind/de onmondige uit vers 14.
Het vrouwelijke is hetgene dat in de ondergeschikte positie staat ten opzichte van het mannelijke, dat staat voor heerschappij.

Als het Lichaam van Christus in verhouding staat tot het Hoofd, is het Hoofd mannelijk en is het Lichaam vrouwelijk, dat wil zeggen: ondergeschikt aan het Hoofd.
Ten opzichte van God de Vader is Christus vrouwelijk, dat wil zeggen: ondergeschikt. Sterker nog: ten opzichte van God de Vader is alles vrouwelijk, want alles is Zijn schepping. Mannelijk-vrouwelijk is niet alleen een verschil in sekse, maar heeft ook te maken met volgorde en rangorde.
We zien dit schitterend weergegeven in het volgende vers, waarin Christus, de man, en de vrouw, vrouwelijk zijn ten opzichte van Degene die boven hen staat, God, want Hij is mannelijk in de verhouding tot het vrouwelijke.

1 Korinthe 11
3 Maar ik wil dat jullie dit weten: dat Christus het hoofd is van iedere man, maar de man is het hoofd van de vrouw, en God is het hoofd van Christus.

Dus:

1. God
2. Christus
3. Man
4. Vrouw

Vergelijk dit met:

Efeze 5
23 want de man is hoofd van de vrouw, zoals ook Christus het hoofd is van de ecclesia. Deze is Redder van het lichaam.

Ook hier is de ecclesia weer vrouwelijk ten opzichte van het Hoofd.
Volkomen in het verlengde van deze verzen 23-27 liggen ook de volgende verzen:

28 Zo moeten ook de mannen hun vrouwen liefhebben als hun eigen lichaam. Wie de eigen vrouw liefheeft, heeft zichzelf lief.
29 Want niemand haat ooit het eigen vlees, maar hij voedt en koestert het, zoals ook Christus de ecclesia,
30 omdat wij leden van Zijn lichaam zijn.
31 Daarom zal een mens de vader en de moeder verlaten en zal samengevoegd worden met zijn vrouw, en de twee zullen tot één vlees zijn.
32 Dit geheim is groot, maar ik spreek van Christus en van de ecclesia.

De mannen zouden hun vrouwen liefhebben als hun eigen lichaam. Waarom? Omdat Christus de ecclesia, Zijn lichaam, liefheeft.
Man en vrouw zijn één, zoals Christus en de ecclesia één zijn.

een ander misverstand
Dit brengt ons meteen bij een ander misverstand in “de Hand.28:28 visie” en dat is dat men over het algemeen gelooft dat de ecclesia, het Lichaam van Christus, alleen in de late brieven van Paulus gevonden kan worden en niet in de overige Geschriften. Niet in Paulus vroege brieven, niet in de evangeliën en ook niet in het oude testament. En dat is een nogal noodlottig misverstand, want Paulus demonstreert notabene in een late brief als Efeze, dat we al in Genesis 2 het Lichaam van Christus terugvinden in beeld, in typologie.

Nogmaals Efeze 5:31-32:

31 Daarom zal een man zijn vader en moeder verlaten en zal samengevoegd worden met zijn vrouw, en de twee zullen tot één vlees zijn.
32 Dit geheim is groot, maar ik spreek van Christus en van de ecclesia.

Dit geheim is groot. Welk geheim? Het geheim dat de eenheid van man en vrouw, zoals we die vinden bij de eerste man en vrouw, al in Genesis 2, spreekt van Christus en de ecclesia.

Paulus laat in een late brief zien, dat de ecclesia al in het begin van het oude testament is terug te vinden.